lectures:変数分離
差分
このページの2つのバージョン間の差分を表示します。
| 両方とも前のリビジョン前のリビジョン次のリビジョン | 前のリビジョン | ||
| lectures:変数分離 [2020/08/24 13:40] – kimi | lectures:変数分離 [2022/08/23 13:34] (現在) – 外部編集 127.0.0.1 | ||
|---|---|---|---|
| 行 4: | 行 4: | ||
| $$ | $$ | ||
| \begin{align} | \begin{align} | ||
| - | -\frac{\hbar^2}{2m}\left(\frac{\partial^2}{\partial x^2}+\frac{\partial^2}{\partial y^2}+\frac{\partial^2}{\partial z^2}\right)\varphi(x, | + | -\frac{\hbar^2}{2m}\left(\frac{\partial^2}{\partial x^2}+\frac{\partial^2}{\partial y^2}+\frac{\partial^2}{\partial z^2}\right)\varphi(x, |
| \end{align}$$ | \end{align}$$ | ||
| である。ここで、ポテンシャルエネルギーが | である。ここで、ポテンシャルエネルギーが | ||
| 行 20: | 行 20: | ||
| $$ | $$ | ||
| \begin{align} | \begin{align} | ||
| - | -\frac{\hbar^2}{2m}\left(\frac{\partial^2}{\partial x^2}+\frac{\partial^2}{\partial y^2}+\frac{\partial^2}{\partial z^2}\right)\varphi_x(x)\varphi_y(y)\varphi_z(z)\\+\left(V_x(x)+V_y(y)+V_z(z)\right)\varphi_x(x)\varphi_y(y)\varphi_z(z)=E\varphi_x(x)\varphi_y(y)\varphi_z(z) | + | -\frac{\hbar^2}{2m}\left(\frac{\partial^2}{\partial x^2}+\frac{\partial^2}{\partial y^2}+\frac{\partial^2}{\partial z^2}\right)\varphi_x(x)\varphi_y(y)\varphi_z(z)&+\\ |
| + | \left(V_x(x)+V_y(y)+V_z(z)\right)\varphi_x(x)\varphi_y(y)\varphi_z(z)&=E\varphi_x(x)\varphi_y(y)\varphi_z(z) | ||
| \end{align} | \end{align} | ||
| $$ | $$ | ||
| となる。 | となる。 | ||
| - | $$\begin{align}\end{align} | + | 偏微分は関係する変数を含む関数にのみ演算されるので |
| + | $$\begin{align} | ||
| + | -\frac{\hbar^2}{2m}\left( | ||
| + | \frac{\partial^2\varphi_x(x)}{\partial x^2}\varphi_y(y)\varphi_z(z)+ | ||
| + | \varphi_x(x)\frac{\partial^2\varphi_y(y)}{\partial y^2}\varphi_z(z)+ | ||
| + | \varphi_x(x)\varphi_y(y)\frac{\partial^2\varphi_z(z)}{\partial z^2} | ||
| + | \right)& | ||
| + | \left(V_x(x)+V_y(y)+V_z(z)\right)\varphi_x(x)\varphi_y(y)\varphi_z(z)& | ||
| + | \end{align} | ||
| + | $$ | ||
| + | これを整理すると、 | ||
| + | $$\begin{align} | ||
| + | & | ||
| + | -\frac{\hbar^2}{2m}\frac{\partial^2\varphi_x(x)}{\partial x^2} | ||
| + | +V_x(x)\varphi_x(x) | ||
| + | \right)\varphi_y(y)\varphi_z(z)\\ | ||
| + | & | ||
| + | -\frac{\hbar^2}{2m}\frac{\partial^2\varphi_y(y)}{\partial y^2} | ||
| + | +V_y(y)\varphi_y(y) | ||
| + | \right)\varphi_z(z)\\ | ||
| + | & | ||
| + | -\frac{\hbar^2}{2m}\frac{\partial^2\varphi_z(z)}{\partial z^2} | ||
| + | +V_z(z)\varphi_z(z) | ||
| + | \right) | ||
| + | =E\varphi_x(x)\varphi_y(y)\varphi_z(z) | ||
| + | \end{align} | ||
| + | $$ | ||
| + | 両辺を$\varphi_x(x)\varphi_y(y)\varphi_z(z)$で割ると | ||
| + | $$ | ||
| + | \begin{align} | ||
| + | & | ||
| + | -\frac{\hbar^2}{2m}\frac{1}{\varphi_x(x)}\frac{\partial^2\varphi_x(x)}{\partial x^2} | ||
| + | +V_x(x) | ||
| + | \right)\\ | ||
| + | & | ||
| + | -\frac{\hbar^2}{2m}\frac{1}{\varphi_y(y)}\frac{\partial^2\varphi_y(y)}{\partial y^2} | ||
| + | +V_y(y) | ||
| + | \right)\\ | ||
| + | & | ||
| + | -\frac{\hbar^2}{2m}\frac{1}{\varphi_z(z)}\frac{\partial^2\varphi_z(z)}{\partial z^2} | ||
| + | +V_z(z) | ||
| + | \right) | ||
| + | =E | ||
| + | \end{align} | ||
| + | $$ | ||
| + | この第一、第二、第三の各項はそれぞれ $x$,$y$, $z$ だけの関数であり、それらの和が定数にな | ||
| + | るためにはそれぞれが定数でなければならない。そこでその定数をそれぞれ$E_x$, | ||
| + | おく、すなわち | ||
| + | $$ | ||
| + | \begin{align} | ||
| + | -\frac{\hbar^2}{2m}\frac{1}{\varphi_x(x)}\frac{\partial^2\varphi_x(x)}{\partial x^2} | ||
| + | +V_x(x)& | ||
| + | -\frac{\hbar^2}{2m}\frac{1}{\varphi_y(y)}\frac{\partial^2\varphi_y(y)}{\partial y^2} | ||
| + | +V_y(y)& | ||
| + | -\frac{\hbar^2}{2m}\frac{1}{\varphi_z(z)}\frac{\partial^2\varphi_z(z)}{\partial z^2} | ||
| + | +V_z(z)& | ||
| + | \end{align} | ||
| + | $$ | ||
| + | とおくと、$E=E_x+E_y+E_z$ となる。 | ||
| + | また、上式はそれぞれ | ||
| + | $$ | ||
| + | \begin{align} | ||
| + | -\frac{\hbar^2}{2m}\frac{\partial^2\varphi_x(x)}{\partial x^2} | ||
| + | +V_x(x)\varphi_x(x)& | ||
| + | -\frac{\hbar^2}{2m}\frac{\partial^2\varphi_y(y)}{\partial y^2} | ||
| + | +V_y(y)\varphi_y(y)& | ||
| + | -\frac{\hbar^2}{2m}\frac{\partial^2\varphi_z(z)}{\partial z^2} | ||
| + | +V_z(z)\varphi_z(z)& | ||
| + | \end{align} | ||
| $$ | $$ | ||
| + | と書き直すことができ、これらは座標ごとの一次元の時間に依存しないシュレディンガー方程式に | ||
| + | なっている。 | ||
lectures/変数分離.1598244039.txt.gz · 最終更新: (外部編集)